Digitale transformatie en archieven

Ik besteedde er al aandacht aan: links naar gedigitaliseerde / digitale archieven die enkel beschikbaar zijn voor gebruikers die zich kunnen authenticeren ( link ). Je geeft je klant het gevoel dat het einddoel van de archiefreis binnen bereik ligt, maar de klant botst op een aanmeldscherm waarvoor hij/zij geen account heeft (en er ook geen kan aanmaken). Een bibliotheek publiceert op zijn internetwebsite hyperlinks die enkel onsite werken. Een maatregel om auteursrechten te respecteren. Ja, dat begrijp ik wel. Maar heeft iemand zich al afgevraagd hoe dit overkomt bij de klant: er wordt een knop 'Bekijk online' of er worden hyperlinks getoond, maar een online klant kan de items niet raadplegen. Het zou even goed een 404-error of een dode link kunnen zijn, en eigenlijk is dat het wel voor de online klant die niet onsite is. Volgens mij moet het mogelijk zijn om andere informatie te tonen voor onsite dan voor online klanten. 

Op veel websites van archieven en bibliotheken is een full text zoekoptie beschikbaar. Top! Ik maak er graag gebruik van. Alleen is het niet duidelijk hoe de zoekmachines omgaan met varianten in schrijfwijzen. Veel uitleg of documentatie vind ik hierover niet terug, en dat is wel spijtig. Nu weet ik als gebruiker niet of de zoekmachine uit eigen beweging al resultaten met varianten vermeld of niet. Wel lastig als schrijfwijzen als Rousselaere, Roeselaere of Roeselare werden gehanteerd tijdens het interbellum. En dan vergeet ik nog Roulers. Ook Catry wordt wel eens als 'Catrij' geschreven, Albert als Berten en bij de mogelijke schrijfwijzen van Jozef De Bruycker kan iedereen zich wel iets voorstellen. Kortom, om zeker te zijn voer ik dus zelf de mij bekende verschillende schrijfwijzen op als zoekterm. Een kleine inspanning, die me al menig zoekresultaten opleverde, maar zou iedere gebruiker daar aan denken of die inspanning leveren? En als er inderdaad op varianten wordt gezocht

Verhip. Een wetenschappelijke bibliotheek heeft een krant gedigitaliseerd die ik wil raadplegen. In de online catalogus vind ik bij de beschrijving links naar de PDF-bestanden met de gedigitaliseerde jaargangen. Hoera! Wat een luxe. Mijn enthousiasme is echter van korte duur: aanmelden met een gebruikersaccount van de organisatie is vereist. Externe gebruikers zoals ik kunnen geen zo'n account aanmaken. Bummer. Zo dicht bij het doel, en op de valreep botsen op de ervaring: "...the computer says no...". Even mailen naar de bibliotheek. Ik krijg binnen de dag antwoord, maar niet het antwoord waar ik op hoopte: ik ben van harte welkom in de bibliotheek, kan een publiekspc gebruiken en mag de PDF-bestanden downloaden op een zelf meegebrachte USB-stick. In mijn geval betekent dit 100 km reizen om enkele PDF-bestanden te downloaden. Dat kost me tijd, maar dat vergroot vooral ook mijn ecologische voetafdruk ... Zouden rechthebbenden echt nog auteursrechten innen voor een krant v

Een relevante krant uit de jaren '30 kan ik op microfilm raadplegen in de leeszaal van een bewaarinstelling. Maar wat een gedoe... Ik sukkel om de filmrol correct op het leestoestel geplaatst te krijgen. Gelukkig is een leeszaalmedewerker heel hulpvaardig. Merci! Nu de filmrol gemonteerd is, kan ik starten met het doorbladeren van de krant. Ook dat is een heel gedoe. De krantenartikelen zijn niet leesbaar genoeg. Ligt het aan mijn ogen? Ik speel met de instellingen en pas de contrasten aan. Pas na 30 minuten slaag ik er in om een leesbaar beeld op scherm te krijgen. Zut: een half uur verloren, maar ik kan starten met het doorbladeren van de krant. Ook dit laatste is een gesukkel. Doorspoelen naar het volgende beeld is met de digitale bediening tijdrovend. Ik denk terug aan de tijd waarin ik manueel naar de volgende beelden doorspoelde. Dat moet zo'n 25 jaar geleden zijn. Dat ging toch sneller in mijn herinnering. Nu moet ik telkens vooruit en achteruit spoelen om het beeld goed